Dưới sự hướng dẫn của Thượng tọa Thích Nhật Từ, chùa Giác Ngộ chủ trương hình thái Đạo Phật Ngày Nay, nhập thế theo tinh thần: "Phụng sự nhân sinh, tốt đời, đẹp đạo; sáng soi đạo pháp, hộ quốc, an dân" một cách năng động.
1. Về pháp tu cốt lõi: Tăng, Ni và Phật tử Chùa Giác Ngộ và các chùa trực thuộc tu tập “bốn chân lý thánh”, nhấn mạnh “trung đạo” như đức Phật đã dạy trong Kinh chuyển pháp luân. Phương pháp tâm linh này khích lệ mọi người tiếp cận, giải quyết khổ đau và nghịch cảnh qua bốn bước: Thừa nhận khổ đau, truy tìm nguyên nhân, trải nghiệm hạnh phúc và tu tám chánh đạo (tầm nhìn chân chính, tư duy chân chính, lời nói chân chính, hành động chân chính, nghề nghiệp chân chính, nỗ lực chân chính, chính niệm hiện tiền và chánh định.
2. Về thiền định: Tăng, Ni và Phật tử Chùa Giác Ngộ và các chùa trực thuộc thực tập “thiền chỉ” (samatha bhāvanā) với 40 đề mục thiền nhằm phát triển định (samādhi bhāvanā) và tu thiền minh sát (vipassanā bhāvanā) còn gọi là thiền tứ niệm xứ, hay thiền chính niệm gồm quán chiếu và quản trị thân, cảm xúc, tâm và các ý niệm nhằm phát triển trí tuệ (panñnñā bhāvanā); xa lìa các tham đắm, kêt thúc các phiền não trói buộc, giải thoát các khổ đau và chứng ngộ niết-bàn.
3. Về đạo đức: Tăng đoàn và Ni đoàn giữ đầy đủ các điều giới luật; giữ gìn chính niệm trong đi, đứng, ngồi, nằm; co – duỗi, nói – nín, động – tịnh và thức – ngủ. Phật tử tại gia thực tập 5 điều đạo đức (không giết người, bảo vệ hòa bình; không trộm cắp, chia sẻ sở hữu; không ngoại tình, chung thủy vợ chồng; không dối gạt, nói TT. Thích Nhật Từ nhận "Giải thưởng Lãnh đạo xuất sắc Phật giáo toàn cầu" sự thật, nói hòa hợp, nói lịch sự, nói có ích; không sử dụng ma túy và rượu gây say, giữ sức khỏe chăm sóc hạnh phúc cho người thân.
4. Về nhập thế: Tăng, Ni và Phật tử Chùa Giác Ngộ và các chùa trực thuộc tinh tấn phụng sự nhân sinh qua các hoạt động: (i) Giáo dục Phật giáo, (ii) hoằng pháp độ sinh, (iii) truyền bá văn hóa Phật giáo và (iv) làm việc nhân đạo và từ thiện.
5. Về phước thiện: Các Phật tử tinh tấn: (i) Tri ân và đền đáp 4 ân lớn (ân cha mẹ, ân sư trưởng, ân tổ quốc và ân đồng loại), (ii) Siêng cúng dường và bố thí, (iii) Tích cực tham gia các Phật sự và thiện sự, (iv) Hiến máu, hiến mô, hiến tạng và hiến thi thể cho y học, (v) Tin sâu và sống đúng với nhân quả, (vi) Dẫn dắt người thân, con cháu và mọi người làm con Phật để trải nghiệm hạnh phúc trong đời.
6. Về nghi thức: Chùa Giác Ngộ sử dụng và ấn tống các nghi thức tụng niệm thuần Việt, giúp các Phật tử hiểu sâu chân lý Phật, thực tập có kết quả an vui và hạnh phúc ngay trong kiếp sống này.